جدید ترین خدمات
شهرک ژاندارمری خیابان آرش پلاک ۵
در این مقاله به مزایا و معایب سیستم های تهویه مطبوع پرداخته شده است. لطفاً در ادامه مطلب همراه ما باشید تا بصورت کلی و مختصر با ویژگی های هرکدام از این تجهیزات بیشتر آشنا شویم.
همانطور که می‌دانید، کلیه ساختمان های مسکونی، اداری، تجاری، صنعتی و... نیازمند سیستم تهویه مطبوع مناسب برای متعادل سازی دمای هوا، تنظیم رطوبت نسبی، آلودگی و... در فصول مختلف سال هستند. امروزه تجهیزات مختلفی در حوزه تهویه مطبوع طراحی و ساخته می‌شوند، که هرکدام با توجه به نیاز ساختمان ها می‌توانند با ایجاد هوای مطلوب، آسایش را در محیط مورد استفاده فراهم آورند.
تجهیزات تهویه مطبوع نقش مهمی را در مصرف انرژی ایفا می‌کنند. یکی از مهمترین راهکارها برای کاهش مصرف انرژی با درنظرگرفتن شرایط آسایش، انتخاب درست سیستم تهویه مطبوع است که به عواملی مانند، طراحی و محاسبه دقیق منطقه جغرافیایی، کاربری، نوع نمای ساختمان و... بستگی دارد. علاوه بر این انتخاب سیستم تهویه مطبوع مناسب، نیازمند شناخت تجهیزات و آشنایی با مزایا و معایب هر یک از انواع آنها میباشد.
امروزه یکی از رایج‌ترین تجهیزاتی که جهت تهویه مطبوع بکار گرفته می‌شود، اسپلیت است که در ادامه به مزایا و معایب آن می‌پردازیم.
بطور کلی مزایای سیستم اسپلیت عبارتند از:
استقلال دما در هر زون: هر زون یا فضای مجزا می‌تواند با دمای مناسب بصورت اختصاصی متعادل سازی شود.
هزینه های تعمیر و نگهداری پایین: اگر دستگاه اسپلیت اصل با شرایط اصولی و استاندارد، نصب شود، می‌تواند تا چندین سال بدون مشکل عملکرد خوبی را ارائه دهد.
مصرف بهینه انرژی: به دلیل زون بندی در اجرای سیستم اسپلیت، در هر فضا می‌توان در صورت عدم استفاده، دستگاه را خاموش کرده و همزمان فضای دیگر از ایجاد هوای مطلوب بهره ببرد.
عملکرد سرمایشی و گرمایشی: برخی از اسپلیت ها با قابلیت عملکرد سرمایشی و گرمایشی تولید می‌شوند که به آنها اسپلیت های دوفصله نیز گفته می‌شود.
حذف رطوبت: اسپلیت ها به دلیل بهره گیری از سیکل ترمودینامیکی، توانایی حذف رطوبت از محیط را دارند.
تنوع در ظرفیت و قیمت: اسپلیت ها در انواع مختلف با ظرفیت های متنوعی تولید می‌شوند. این امر باعث می‌شود تا اسپلیت ها از لحاظ قیمت نیز از تنوع بالایی برخوردار باشند.
از معایب اسپلیت، می‌توان به موارد زیر اشاره نمود.
تعداد کندانسور: در سیستم اسپلیت به ازای هر یونیت داخلی، یک یونیت خارجی وجود دارد که باید محل نصب مناسب برای هرکدام در نظر گرفته شود. این موضوع در ساختمان هایی که نیاز به سیستم خنک کننده مستقل برای هر یک از فضاها دارد باعث تراکم نصب کندانسورهای زیاد کولر های اسپلیت در بام، پاسیو طبقات و حتی نمای ساختمان می‌شود.
محدودیت معماری های مدرن: همانطور که می‌دانید در معماری های مدرن امروزی اغلب از تجهیزات تهویه مطبوع بصورت توکار استفاده می‌شود. و نصب پنل داخلی هر اسپلیت روی دیوارها، چالش مهمی برای معماری داخلی محسوب می‌شود.
یکی دیگر از تجهیزات تهویه مطبوع که بسیار مورد توجه قرار گرفته، داکت اسپلیت است که در ادامه به شرح مزایا و معایب آن خواهیم پرداخت.
بطور کلی مزایای داکت اسپلیت عبارتند از:
جابجایی سریع هوا: تأمین هوای ورودی به دستگاه داکت اسپلیت، با توجه به قدرت فن و نحوه عملکرد آنها می‌تواند به هوای تازه بیرون محیط مرتبط باشد.
مصرف انرژی مستقل: با توجه به عملکرد سرمایشی و گرمایشی مستقل دستگاه داکت اسپلیت در هر واحد و امکان اضافه کردن کویل آبگرم به این تجهیز، دستگاه داکت اسپلیت مصرف انرژی مستقلی را برای هر واحد خواهد داشت.
هزینه تعمیر و نگهداری مناسب: درصورت بکارگیری داکت اسپیلت مناسب از نظر ظرفیت و همچنین کانال کشی اصولی، هزینه های تعمیر و نگهداری آن می‌تواند بسیار پایین باشد و فقط به بازبیبنی سالیانه برای اطمینان از کافی بودن گاز مبرّد دستگاه نیاز است.
از معایب دستگاه داکت اسپلیت می‌توان به موارد زیر اشاره نمود.
عدم استقلال دما در اتاق های مجزا: قابلیت کنترل دما در اتاق های مجزا به راحتی وجود ندارد و معمولاً همه ی فضاها به دمایی یکسان می‌رسند.
صدای فن: یکی از مهمترین چالش های استفاده از داکت اسپلیت ها، شنیده شدن صدای فن هوادهی پنل نصب شده در بالای سقف کاذب در هر واحد است. این موضوع خصوصاً زمانی بیشتر آشکار می‌گردد که از داکت اسپلیت های ظرفیت بالا برای متراژهای بالا استفاده گردد.
اشغال فضاهای سقف کاذب: داکت اسپلیت بالای سقف کاذب نصب شده و برای هوادهی به اتاق های مختلف نیازمند کانال کشی است که این باعث اشغال فضاهای سقف کاذب می‌گردد. علاوه بر این برای بازگشت هوای دمیده شده به هر یک از اتاق ها، باید روی درب ورودی هر فضا، دریچه (پادری) برای امکان خروج و برگشت هوای اتاق در زمان بسته بودن درب اتاق تعبیه شود.
یکی از سیستم های تهویه مطبوع که از مزایای فراوانی برخوردار است سیستم چیلر و فن کویل است که در ادامه به شرح مزایای آن می‌پردازیم.
از مزایای سیستم چیلر و فن کویل می‌توان به موارد زیر اشاره نمود.
استقلال دما در زون های مجزا: با استفاده از سیستم چیلر و فن کویل، می‌توان دمای فضاها و اتاق های مختلف ساختمان را با توجه به نیاز و کاربری تنظیم کرد و تغییر دما در هر زون مجزا اختلالی در تنظیم دمای فضاهای دیگر ایجاد نمی‌کند.
ضریب آسایش بالا: سیستم چیلر و فن کویل به دلیل تولید هوای مطلوب برای زون های مجزا در ساختمان با دما های مختلف و همچنین کارکرد آرام و کم صدا، از ضریب آسایش بالایی برخوردار است.
معایب سیستم چیلر و فن کویل به شرح زیر هستند.
هزینه اولیه بالا: هزینه های اولیه خرید تجهیزات، هزینه های اجرایی و هزینه های تعمیر و نگهداری در این سیستم تقریباً بالا میباشد.
تخلیه مبرّد: گاز مبرّد درون سیستم باید حتماً در ایامی که از چیلر استفاده نمی‌شود تخلیه شود، زیرا مواردی وجود داشته که تخلیه نکردن گاز مبرّد، موجب ترکیدن سیستم لوله کشی و مبدل ها شده و آسیب های جدی را به همراه داشته است. هزینه شارژ مجدد گاز مبرّد نیز نسبتاً بالا میباشد.
فضای مورد نیاز: نیاز به اختصاص محلی نسبتاً بزرگ در موتورخانه ها برای نصب، اجرا و تعمیرات بعدی چیلرهای آبی.
سیستم VRF دارای مزایای فراوانی است که در ادامه به اصلی ترین آنها اشاره خواهیم کرد.
از معایب سیستم VRF می‌توان به موارد زیر اشاره نمود.
تأمین سخت قطعات: با توجه به تحریم های کشور ایران، چند سالی است که سیستم های VRF در پروژه ها کمتر استفاده می‌شود. زیرا تأمین قطعات و پرسنل مجرب جهت آموزش تعمیرات این سیستم بصورت گسترده در کشور وجود ندارد.
هزینه اجرایی بالا: هزینه اولیه و هزینه اجرایی در سیستم VRF نسبتاً بالا میباشد.
عدم استفاده در برج ها: به دلیل محدودیت در طول مجاز لوله کشی، از این سیستم در ساختمان های خیلی بلند استفاده نمی‌شود.
نشتی گاز: در صورت نشتی گاز مبرّد در سیستم VRF، به دلیل وجود یک یونیت خارجی کل گاز مبرّد باید تخلیه شود. و عملیات نشتی یابی نیز کار دشواری است.
در این مقاله به مزایا و معایب سیستم های تهویه مطبوع پرداخته شده است. لطفاً در ادامه مطلب همراه ما باشید تا بصورت کلی و مختصر با ویژگی های هرکدام از این تجهیزات بیشتر آشنا شویم.
همانطور که می‌دانید، کلیه ساختمان های مسکونی، اداری، تجاری، صنعتی و... نیازمند سیستم تهویه مطبوع مناسب برای متعادل سازی دمای هوا، تنظیم رطوبت نسبی، آلودگی و... در فصول مختلف سال هستند. امروزه تجهیزات مختلفی در حوزه تهویه مطبوع طراحی و ساخته می‌شوند، که هرکدام با توجه به نیاز ساختمان ها می‌توانند با ایجاد هوای مطلوب، آسایش را در محیط مورد استفاده فراهم آورند.
تجهیزات تهویه مطبوع نقش مهمی را در مصرف انرژی ایفا می‌کنند. یکی از مهمترین راهکارها برای کاهش مصرف انرژی با درنظرگرفتن شرایط آسایش، انتخاب درست سیستم تهویه مطبوع است که به عواملی مانند، طراحی و محاسبه دقیق منطقه جغرافیایی، کاربری، نوع نمای ساختمان و... بستگی دارد. علاوه بر این انتخاب سیستم تهویه مطبوع مناسب، نیازمند شناخت تجهیزات و آشنایی با مزایا و معایب هر یک از انواع آنها میباشد.
امروزه یکی از رایج‌ترین تجهیزاتی که جهت تهویه مطبوع بکار گرفته می‌شود، اسپلیت است که در ادامه به مزایا و معایب آن می‌پردازیم.
بطور کلی مزایای سیستم اسپلیت عبارتند از:
استقلال دما در هر زون: هر زون یا فضای مجزا می‌تواند با دمای مناسب بصورت اختصاصی متعادل سازی شود.
هزینه های تعمیر و نگهداری پایین: اگر دستگاه اسپلیت اصل با شرایط اصولی و استاندارد، نصب شود، می‌تواند تا چندین سال بدون مشکل عملکرد خوبی را ارائه دهد.
مصرف بهینه انرژی: به دلیل زون بندی در اجرای سیستم اسپلیت، در هر فضا می‌توان در صورت عدم استفاده، دستگاه را خاموش کرده و همزمان فضای دیگر از ایجاد هوای مطلوب بهره ببرد.
عملکرد سرمایشی و گرمایشی: برخی از اسپلیت ها با قابلیت عملکرد سرمایشی و گرمایشی تولید می‌شوند که به آنها اسپلیت های دوفصله نیز گفته می‌شود.
حذف رطوبت: اسپلیت ها به دلیل بهره گیری از سیکل ترمودینامیکی، توانایی حذف رطوبت از محیط را دارند.
تنوع در ظرفیت و قیمت: اسپلیت ها در انواع مختلف با ظرفیت های متنوعی تولید می‌شوند. این امر باعث می‌شود تا اسپلیت ها از لحاظ قیمت نیز از تنوع بالایی برخوردار باشند.
از معایب اسپلیت، می‌توان به موارد زیر اشاره نمود.
تعداد کندانسور: در سیستم اسپلیت به ازای هر یونیت داخلی، یک یونیت خارجی وجود دارد که باید محل نصب مناسب برای هرکدام در نظر گرفته شود. این موضوع در ساختمان هایی که نیاز به سیستم خنک کننده مستقل برای هر یک از فضاها دارد باعث تراکم نصب کندانسورهای زیاد کولر های اسپلیت در بام، پاسیو طبقات و حتی نمای ساختمان می‌شود.
محدودیت معماری های مدرن: همانطور که می‌دانید در معماری های مدرن امروزی اغلب از تجهیزات تهویه مطبوع بصورت توکار استفاده می‌شود. و نصب پنل داخلی هر اسپلیت روی دیوارها، چالش مهمی برای معماری داخلی محسوب می‌شود.
یکی دیگر از تجهیزات تهویه مطبوع که بسیار مورد توجه قرار گرفته، داکت اسپلیت است که در ادامه به شرح مزایا و معایب آن خواهیم پرداخت.
بطور کلی مزایای داکت اسپلیت عبارتند از:
جابجایی سریع هوا: تأمین هوای ورودی به دستگاه داکت اسپلیت، با توجه به قدرت فن و نحوه عملکرد آنها می‌تواند به هوای تازه بیرون محیط مرتبط باشد.
مصرف انرژی مستقل: با توجه به عملکرد سرمایشی و گرمایشی مستقل دستگاه داکت اسپلیت در هر واحد و امکان اضافه کردن کویل آبگرم به این تجهیز، دستگاه داکت اسپلیت مصرف انرژی مستقلی را برای هر واحد خواهد داشت.
هزینه تعمیر و نگهداری مناسب: درصورت بکارگیری داکت اسپیلت مناسب از نظر ظرفیت و همچنین کانال کشی اصولی، هزینه های تعمیر و نگهداری آن می‌تواند بسیار پایین باشد و فقط به بازبیبنی سالیانه برای اطمینان از کافی بودن گاز مبرّد دستگاه نیاز است.
از معایب دستگاه داکت اسپلیت می‌توان به موارد زیر اشاره نمود.
عدم استقلال دما در اتاق های مجزا: قابلیت کنترل دما در اتاق های مجزا به راحتی وجود ندارد و معمولاً همه ی فضاها به دمایی یکسان می‌رسند.
صدای فن: یکی از مهمترین چالش های استفاده از داکت اسپلیت ها، شنیده شدن صدای فن هوادهی پنل نصب شده در بالای سقف کاذب در هر واحد است. این موضوع خصوصاً زمانی بیشتر آشکار می‌گردد که از داکت اسپلیت های ظرفیت بالا برای متراژهای بالا استفاده گردد.
اشغال فضاهای سقف کاذب: داکت اسپلیت بالای سقف کاذب نصب شده و برای هوادهی به اتاق های مختلف نیازمند کانال کشی است که این باعث اشغال فضاهای سقف کاذب می‌گردد. علاوه بر این برای بازگشت هوای دمیده شده به هر یک از اتاق ها، باید روی درب ورودی هر فضا، دریچه (پادری) برای امکان خروج و برگشت هوای اتاق در زمان بسته بودن درب اتاق تعبیه شود.
یکی از سیستم های تهویه مطبوع که از مزایای فراوانی برخوردار است سیستم چیلر و فن کویل است که در ادامه به شرح مزایای آن می‌پردازیم.
از مزایای سیستم چیلر و فن کویل می‌توان به موارد زیر اشاره نمود.
استقلال دما در زون های مجزا: با استفاده از سیستم چیلر و فن کویل، می‌توان دمای فضاها و اتاق های مختلف ساختمان را با توجه به نیاز و کاربری تنظیم کرد و تغییر دما در هر زون مجزا اختلالی در تنظیم دمای فضاهای دیگر ایجاد نمی‌کند.
ضریب آسایش بالا: سیستم چیلر و فن کویل به دلیل تولید هوای مطلوب برای زون های مجزا در ساختمان با دما های مختلف و همچنین کارکرد آرام و کم صدا، از ضریب آسایش بالایی برخوردار است.
معایب سیستم چیلر و فن کویل به شرح زیر هستند.
هزینه اولیه بالا: هزینه های اولیه خرید تجهیزات، هزینه های اجرایی و هزینه های تعمیر و نگهداری در این سیستم تقریباً بالا میباشد.
تخلیه مبرّد: گاز مبرّد درون سیستم باید حتماً در ایامی که از چیلر استفاده نمی‌شود تخلیه شود، زیرا مواردی وجود داشته که تخلیه نکردن گاز مبرّد، موجب ترکیدن سیستم لوله کشی و مبدل ها شده و آسیب های جدی را به همراه داشته است. هزینه شارژ مجدد گاز مبرّد نیز نسبتاً بالا میباشد.
فضای مورد نیاز: نیاز به اختصاص محلی نسبتاً بزرگ در موتورخانه ها برای نصب، اجرا و تعمیرات بعدی چیلرهای آبی.
سیستم VRF دارای مزایای فراوانی است که در ادامه به اصلی ترین آنها اشاره خواهیم کرد.
از معایب سیستم VRF می‌توان به موارد زیر اشاره نمود.
تأمین سخت قطعات: با توجه به تحریم های کشور ایران، چند سالی است که سیستم های VRF در پروژه ها کمتر استفاده می‌شود. زیرا تأمین قطعات و پرسنل مجرب جهت آموزش تعمیرات این سیستم بصورت گسترده در کشور وجود ندارد.
هزینه اجرایی بالا: هزینه اولیه و هزینه اجرایی در سیستم VRF نسبتاً بالا میباشد.
عدم استفاده در برج ها: به دلیل محدودیت در طول مجاز لوله کشی، از این سیستم در ساختمان های خیلی بلند استفاده نمی‌شود.
نشتی گاز: در صورت نشتی گاز مبرّد در سیستم VRF، به دلیل وجود یک یونیت خارجی کل گاز مبرّد باید تخلیه شود. و عملیات نشتی یابی نیز کار دشواری است.